Dünyada bilimle beraber 20. yüzyılda neler değişti?

Mucizevi bir şekilde 1900'lü yıllardan o günün en zeki insanlarını bugüne getirebilseydik, yüzyıllardır insanların anlayamadığı şeylerin bilim tarafından çözülmesi onları şaşırtacaktır. Yüzyıllar önce insanlar sadece bir hücreyle tüm kalıtımsal özelliklerin aktarıldığını ve bu hücre sayesinde bir canlının oluştuğunu bilmiyorlardı.

Bölünemeyen en küçük şey anlamına gelen atomun içinde farklı yapıların olduğunu, yerçekiminin var olduğunu ve dünyanın nasıl oluştuğunu bilmiyorlardı.

Son yüzyılda temel keşifler sayesinde bu sorulara cevap verebiliyoruz. Bu bilgilere ulaşmamızda temel bilimlerle teknolojinin işbirliği büyük rol oynuyor.

Genetik buluşlar bize kendimizi gösteriyor

Bazı temel bilmin keşifleri yüzlerce yıl öteye dayanır; fakat bu keşifler olmadan bugünün icadı olan jet motorları, roketler bu keşifler olmadan gerçekleşemezdi.

Biyolojide DNA'nın yapısıyla ilgili yapılan yeni keşiflerde, Darwin ve Mendel'in keşfettiği temel buluşlar önemli rol oynuyor.

Bu keşifle bilim insanları DNA dizilimini keşfettikten sonra genlerdeki bozuklukları bulup onları düzelterek kanser gibi hastalıklara çözüm buluyor.

Bu keşiflerin sonucunda genlerin insan vücudunu nasıl düzenlediğini ve çevreyle nasıl etkileştiğini anlayınca, insanlığın karmaşıklığı bir nebze çözülüyor ve insan artık tam bir kara kutu olmaktan çıkıyor.

Genetik buluşlar, bizim kendimizi nasıl gördüğümüzü hangi yeteneklere ve kabiliyetleri kullanabildiğimizi bize gösterir.

Evrenin oluşumu

Bilimsel gerçekler evrenin nasıl oluştuğunu da açıklıyor, bundan yüzlerce yıl öncesinde evrenin oluşumu inançlara göre şekilleniyordu.

Evrenin sabit olmadığını ve daima galaksilerin birbirinden uzaklaştığını gözlemledikçe, evrenin bir noktadan patlayarak oluştuğunu keşfettik.

Bu bilgi bize en büyük sorunun, "Her şey nereden geldi?" cevabını veriyor. Bu cevabı bulmak, insanlığın soluk mavi noktasını (Dünya'nın uzaydan görünümü) küçültüyor ancak bu insanlığı aşağılık kompleksine itmiyor.

Apollo Görevi, Cassini araştırması ve Hubble teleskobu gibi çalışmalar, yer ve gök bilimine olan ilgiyi artırıyor.

Kuantum fiziği buluşları nasıl etkiliyor?

Bugün dünyayı nasıl görüyoruz desek muhtemelen cevap ekranlardan olacaktır. Pek çok bilgiye bilgisayarlar aracılığıyla ulaşıyoruz ve dünyayla olan etkileşimimizde de bilgisayarı yok sayamıyoruz.

Bilgisayarlardan sonra kullandığımız yanımızdan hiç ayıramadığımız akıllı telefonların icadında da temel bilimin bir buluşu olan Kuantum fiziği gibi temel bilim keşiflerinden yararlanılıyor.

Akıllı telefonlarda zaman ayarını, telefonlar uydulardan aldıkları GPS bilgileriyle yapıyorlar. Bu buluşlar farklı farklı zamanlarda ve farklı kişiler tarafından yapılsa da hepsi bir kutunun içinde buluşuyor.

Başlangıçta temel işleri yapabilen bilgisayarların şu anda kendilerine ait bir zekaları olmaya başladı.

Bununla beraber öğrenip ve karar verebilen bu makineler hayatımızı kolaylaştırıyor.

Yakında sürücüsüz araçlar ve çok gelişmiş robotlar hayatımızda olacak.

Bu bir yandan hayatı kolaylaştırırken bir yandan da bazı tehlikeler oluşturuyor.

Bu nedenle insanlık bunun kararını iyi vermeli.

Bilim insanlığın bir zaferidir

Keşiflerin kendileri ahlakidir, fakat bu keşiflerin nasıl kullanılacağı insanlığın elindedir.

Mesela nükleer füzyon, enerji üretmekte kullanıldığı gibi en yıkıcı silah olan nükleer bombalarda da kullanılıyor.

Bilim kendimiz ve Dünya'yla ilgili keşifler yaptığımız bir alandır.

Bugün 1900'lü yıllarda yaşayan insanlara göre neredeyse bilimin yaşamamızda iki kat daha fazla rol oynadığını yok sayamayız.

Bilim ve teknoloji, bilim insanları tarafından geliştirilse de, kullanımında siyasi, ekonomik ve kültür etkilerin oynadığı rolü göz ardı edemeyiz.

Bilim, insanlığın bir zaferidir; bilimi anlamak ve devam ettirmek insanlığı etkileyen ve insanlığa yardım eden buluşların ortaya çıkmasını sağlar.

*Nobel Ödülü sahibi ve Royal Society Başkanı Venki Ramakrishnan, BBC'deki makalesinde bilimsel keşiflerin dünya görüşümüzü bu kadar kısa sürede nasıl değiştirdiğini düşünmemiz gerektiğini söyledi.