Zika Virüsü Giresun'a ulaştı Anadolu'ya yayılıyor

Virüsün 5-7 yıl arasında Orta Anadolu'ya ulaşması bekleniyor.

Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü’ne bağlı Sağlık Tehditleri Erken Uyarı ve Cevap Dairesi Başkanlığı, Türkiye’deki ‘zika virüsü’ riskini inceledi. Özellikle Güney Amerika’da yaygın olarak görülen ve tüm dünyada ölümcül sonuçlara yol açan virüse ilişkin bir rapor da hazırlandı. Raporda, Türkiye’de geçtiğimiz Ekim ayında 4 ‘importe (dışardan gelen) zika virüs pozitif’ vakasının tespit edildiği belirtilirken, zika virüsünün yayılmasında etkili olan ‘Aedes’ cinsi sivrisineklerin Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Artvin’den başlamak üzere Giresun il sınırında ve Batum’dan Kırım Yarımadası’na doğru yayılmakta olduğu saptandı.

GİRESUN’A KADAR GELDİ

Zika virüsünün ilk kez 1947’de Uganda’daki Zika ormanında saptandığı aktarılan raporda, “Ae. albopictus sineğinin batıda Trakya ve İstanbul, doğuda Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki illerimizden Giresun’a kadar gelmiş olduğu saptanmıştır. Batıda Kocaeli’ye, doğuda Giresun’a kadar yayılmış olan bu vektörün 5-7 yıl içinde Orta Anadolu’ya kadar yayılacağı tahmin edilmektedir” ifadelerine yer verildi.

Milliyet gazetesinden Arif Balkan’ın haberine göre, raporda zika virüsü bulaşan 4 hastanın da Küba’ya tatile gidenler olduğu ve hastalıkların; halsizlik, eklem ağrısı ve ateş, titreme ve lenf bezlerinde şişlik belirtileriyle ortaya çıktığı anlatıldı. Hastalığın uzun vadeli etkisi de şöyle anlatıldı, “Yeni importe Zika virüs vakaları tespit edilme olasılığı mevcuttur. Ancak virüsü bulaştıran sinek türünün dağılımının ülkenin sınırlı bölgelerinde olması hastalığın yayılma riskini düşük-orta seviyeye çekmiştir. Vektör türlerin ülkemizdeki olası yayılımı, uluslararası seyahat imkânlarının gün geçtikçe artması ve önleyici tedbirlerin zamanında alınmaması uzun vadede ciddi sorunlar yaratabilir.”

Özellikle Güney Amerika ülkelerinde etkili olan virüs, tüm dünya için de büyük bir risk oluşturuyor. Bazı uzmanlara göre toplamda 2.2 milyar kişi zika virüsüne yakalanma riski altında.

Türkiye son olarak Dünya Sağlık Örgütü, Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri ve Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi’nin ortaklaşa yayımladığı ülkelerin zika virüs sınıflandırmasına göre ‘kategori 4’te yer alıyor. Bir diğer ifadeyle Türkiye, yerleşik vektörün bulunduğu ancak geçmişte ve şu anda bulaşan olmadığı bölgeler arasında.

Zika Virüsü Nedir?

Zika virüsü (ZIKV), Flaviviridae virüs familyasının ve Flavivirus cinsinin bir üyesi. İnsanlara sivrisineklerden ve cinsel yoldan geçer ve Zika ateşi veya Zika hastalığı olarak bilinen hastalığa neden olur. Daha önce maymunlarda görülen virüs, ilk kez Nijerya'da bir insanda tespit edildi. Gebe kadınlara bulaştığında bebeklerde anomaliler görülmesine yol açar. Zika ile doğan bebeklerin kafaları normalden 31.5-32 santimetre daha küçük olur ve beyin fonksiyonlarında bozukluklar olur.

Zika virüsü Afrika, Amerika, Asya ve Pasifik’te yayılmış ve 2015'te Orta ve Güney Amerika'da yaşanan salgın, pandemik hâle gelmiştir. Dünya Sağlık Örgütü, 2016'da 33 ülkeye yayıldığı saptanan  virüse karşı acil durum ilan etti. Bu virüse karşı bir aşı geliştirilebilmesi için en az 10 yıla ihtiyaç duyulduğu açıklandı. Ayrıca doktorlar tarafından zika virüsünün cinsel yolla da bulaştığı duyuruldu. Yetkililer tarafından, virüsle mücadelenin tek yolunun, sivrisineklerin ürediği durgun suları ilaçlamak ve kurutmaktan geçtiği vurgusu yapıldı.

Zika virüsü ilk olarak Hint şebeği maymunlarının yaşadığı Uganda'nın Zika Ormanları'nda görülmüştür. Maymunlardan sonra bu hastalık sivrisineklerde görülmüştür. Bu yüzden virüse "Zika" adı verilmiştir. Dünya Sağlık Örgütü'nün açıklamasına göre hastalık Şili hariç tüm Güney Amerika ülkelerine yayılmıştır. Latin Amerika ve Karayipler'de birçok ülkede de etkili olan virüs, örneğin Kolombiya'da 13 bin 500 kişide görülmüştür. Stockholm'daki Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi'nden bir bilim insanı, Almanya ve İngiltere'de de Zika virüsü vakalarına rastlandığını söylemiştir. Türkiye Sağlık Bakanlığı da, 25 Ocak 2016'da yaptığı basın açıklamasında, Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre Güneydoğu Asya, Pasifik Adaları, Orta ve Güney Amerika’da hastalığın yayıldığını bildirmiştir. Bu bağlamda Bakanlık, özellikle gebe kadınlara bu bölgelere seyahat etmemesi çağrısında bulunmuştur.