Türkiye'nin borçlanmada G.Afrika kadar itibarı da kalmadı

Ekonomist Hakan Kara,Türkiye ile Güney Afrika'nın 5 yıllık kredi risk primini karşılaştırdı. TCMB'nin para politikasını eleştiren Kara, "Para politikası işini yapabilse CDS'imiz şu anda 700 değil 300 olur, Hazine dış borçlanma maliyeti yarı yarıya düşerdi" tespitinde bulundu.

Hakan Kara, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) eski başekonomistlerinden sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Türkiye ile Güney Afrika'nın 5 yıllık kredi risk primi (CDS) grafiğini paylaştı. Türkiye'nin 2018'de kredi risk primi CDS puanı 200 civarındayken 2022'de CDS puanı rekor seviyeye çıktığını (bu rekor maalesef negatif anlamda bir yükselişe işaret ediyor), 700'e ulaştığını aktardı.

Bu da demek oluyor ki Türkiye uluslararası piyasalarda borçlanacağı zaman basiretsiz bir tacir misali yüksek faiz oranından borçlanıyor ve ülkenin geleceğinde biraz daha çalınıyor.  

Türkiye'nin 2018'de hemen hemen aynı seviyede olduğu  Güney Afrika'nın CDS puanı bugün 270 civarında.Eski Başekonomist Kara'ya göre bu tablonun arkasında yanlış politikalar var. 

Kara, Twitter hesabında "Şu tabloya bakıp derin bir iç çekmemek mümkün değil. Ayrışma 2018 Mayıs'ta TCMB'nin araç bağımsızlığının bitirileceğinin ilanıyla başlıyor. Bu ne demek? Para politikası işini yapabilse CDS'imiz şu anda 700 değil 300 olur, Hazine dış borçlanma maliyeti yarı yarıya düşerdi" ifadelerini kullandı.

KREDİ RİSK PRİMİ (CDS) NEDİR? NEDEN ÖNEMLİ?

Kredi risk primi (Credit Default Swap - CDS) alınan bir kredinin geri ödenmeme riskini tespit etmek ve bu riske karşı kredinin sigortalanması için kullanılan değerdir. Faiz doğası itibarıyla alacaklının geri ödememe riskini içeren bir risk primidir.

Kredi risk primi ise bu riskin sistemli bir şekilde finansal enstrümana dönüştürülmüş ve sayısal olarak ifade edilmiş halidir. Alacaklı, kredinin olası geri ödenmeme riskine karşı verdiği borcu sigorta eder, bu sigorta işlemi ve sigorta için belirlenen bedel ise kredi risk primine tekabül eder.

Bu prim bir ülkeye olan finansal güven baz alınarak serbest piyasa tarafından belirlenir. Kredileri sigortalayanlar finansal güveni oluşturan parametrelere göre geri ödememe riskini ve riski satın almaya razı oldukları primin değerini belirlemeye çalışır. Kredi risk primi ifade edilirken her %1 faiz oranı 100 baz puana tekabül eder.

Kredi risk priminin 100 olması durumda borç için beklenen faiz oranının %1 olduğu varsayılır. Örneğin 2019 yılında Çin’in kredi risk primi 32 baz puan iken Güney Afrika’nın kredi risk primi 165 baz puandı. Bu durumda Çin uluslararası piyasalardan aldığı borç için %0,32 oranında faiz öderken Güney Afrika %1,65 faiz ödüyordu.